Re: [Czuwaj] wystawa w MHPRL
Mirek Grodzki
mirekgrodzki w tlen.pl
Pią, 14 Sty 2005, 16:09:46 CET
Czy wspomniane w tym mailu opowiadanie
jest gdzies w internecie?
MG
---- Wiadomość Oryginalna ----
Od: rafran w tlen.pl
Do: "Lista dyskusyjna harcerek i harcerzy." <czuwaj w listy.czuwaj.net>
Data: Fri, 14 Jan 2005 15:57:51 +0100
Temat: [Czuwaj] wystawa w MHPRL
> Dzis w Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego zostala otwarta wystawa o
> harcmistrzu Tadeuszu Chciuku-Celt.
> ===============================================================
> Urodzony w 1916 r. w Drohobyczu Tadeusz Chciuk należał do tej formacji
> Polaków, która z jednej strony uczuciami jak najgorętszej miłości wiązała
> się z Polską i nie zawiodła w latach próby, a z drugiej otwarta była na
> świat, szukała ideałów, starała się kształcić i doskonalić moralnie.
> Niekiedy zapomniani lub mało pamiętani przez współczesnych.
>
> Tadeusz Chciuk krótko przed wybuchem wojny uzyskał magisterium z prawa na
> Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W tym samym mieście ukończył też
> kurs średni w Konserwatorium Muzycznym im. K. Szymanowskiego. Wraz z innymi
> przystąpił natychmiast do walki z Sowietami zajmującymi we wrześniu 1939 r.
> wschodnie ziemie Polski. Po zakonczeniu kampanii wrzesniowej 1939 roku
> wstapil do Zwiazku Walki Zbrojnej - pozniejszej Armii Krajowej - zajal sie
> zadaniem nieslychanie trudnym i niebezpiecznym. Jako bialy kurier ("bialy"
> od ochronnego ubioru zimowego) przeprowadzal na Wegry ochotnikow, ktorzy
> przedostawali sie stamtad do Wojska Polskiego we Francji.
>
> W maju 1940 r. Sam przedarl sie tez w koncu do Francji. Po klesce Francji
> znalazl droge do Wielkiej Brytanii i zaciagnal sie do I Brygady Strzelcow w
> Szkocji. Tam tez zostal czlonkiem Naczelnej Komendy Harcerskiej, ktorej
> czlonkinia byla m.in. Olga Drahonowska-Malkowska. Byl w niej jedynym
> podharcmistrzem. W grudniu 1941 r. jako kurier premiera i naczelnego wodza
> gen. Wł. Sikorskiego wśród dramatycznych okoliczności trafił do kraju.
> Zrzucony przez pomyłkę na tereny włączone do Rzeszy, z grupą sześciu
> polskich skoczków musiał przedostać się do Warszawy. Nie obyło się bez walki
> i śmiertelnych ofiar, o czym można przeczytać w jego pasjonującym
> opowiadaniu "Koncert". W Polsce przebywał do czerwca 1942 r. Był dwukrotnie
> w warszawskim getcie. Później, w Londynie, przedstawił politykom sytuację
> żydowską - rząd polski już od dłuższego czasu alarmował świat o tragedii
> Żydów. Owocem pobytu Chciuka w kraju stała się relacja opublikowana
> następnie w książce "Raport z podziemia - 1942", w ktorej rozdzial poswiecil
> sytuacji harcerstwa pod okupacja sowiecka i niemiecka.
>
> Podróż powrotna do Wlk. Brytanii trwała ponad rok: Celt wyjechał z Warszawy
> 11 czerwca 1942 a w Londynie znalazł się dopiero 16 czerwca następnego roku.
> Była to podróż prowadząca przez pół Europy, niezwykle niebezpieczna, ale i
> pełna fascynujących przygód. Swego raportu z kraju nie zdążył już jednak
> przekazać gen. Sikorskiemu, którego śmierć w Gibraltarze nastąpiła 4 lipca
> 1943 r.
>
> W kwietniu 1944 r. został ponownie wysłany do kraju, tym razem przez
> premiera Stanisława Mikołajczyka. Przywiózł największą pocztę dla Delegatury
> Rządu, stronnictw politycznych i innych organizacji podziemnych. Wrócił tzw.
> trzecim mostem na Zachód. Samolot, którym leciał do Włoch, przewoził też
> części niemieckiej rakiety V 2, zdobyczy polskiego podziemia.
>
> Inny z wojennych emisariuszy, Franciszek Moskal, przyjaciel Tadeusza
> Chciuka, uważa, że w grupie 28 kurierów wysłanych przez MSW do kraju Celt
> był postacią najwybitniejszą.
> Po powrocie Mikołajczyka do Polski i jego wejściu do Rządu Jedności
> Narodowej, do kraju przyjechał też Tadeusz Chciuk, tym razem jako sekretarz
> Misji do spraw Demobilu. Już jednak w 1945 r. T. Chciuk wraz z żoną Ewą - a
> poślubił ją właśnie niedawno, po przyjeździe do kraju - został aresztowany.
> Dzięki interwencji Mikołajczyka, po kilku miesiącach wyszedł na wolność.
>
> W latach 1946-1948 Chciukowie zamieszkali w Krakowie, gdzie Tadeusz podjął
> pracę w Wojewódzkim Urzędzie Ziemskim. Zagrożony oskarżeniem o zpiegostwo na
> rzecz Anglii i wywózką na Syberię, Chciuk wraz z rodziną i grupą przyjaciół
> uciekł przez Słowację do Austrii i osiedlił się w Paryżu. Byl bez pracy.
> Dopiero gdy zaczęto organizować Radio Wolna Europa, T. Chciuk został
> przyjęty wraz z żoną do pracy w tej rozgłośni. Był jej pracownikiem przez
> długie lata. Zyskał opinię jednego z najlepszych autorów i redaktorów.
>
> Jako Michal Lasota prowadzil audycje "Droga przez wies". Znał doskonale
> stosunki wiejskie w Polsce. Dbal tez ogromnie o strone stylistyczna swoich
> audycji. Znal wszystkie subtelnosci jezyka polskiego. Wypowiadał sie
> zwiezle, precyzyjnie i powabnie.
>
> Pod koniec życia doznał ogromnych cierpień spowodowanych chorobami. Dzielnie
> znosił wszelkie przeciwności losu, m.in. dzięki żonie Ewie.
>
> Legendarny kurier był autorem kilku książek związanych z jego działalnością
> kurierską: Koncert. Opowiadanie cichociemnego (opisuje pierwsze kroki
> cichociemnych w noc grudniową 1941r. po zrzuceniu przez pomyłkę na tereny
> włączone do Rzeszy); Raport z podziemia -1942 (relacja z pobytu w okupowanej
> Polsce); Biali kurierzy (opisuje pierwszą fazę walki z okupantem
> sowieckim) - oraz wielu artykułów i opracowań. Książki te stanowią niezwykle
> ważny dokument w historii naszego kraju.
>
> 10 kwietnia 2001 zmarł w Monachium. Tadeusz Chciuk-Celt - harcerz, żołnierz,
> uczestnik zmagań z Sowietami i Niemcami, kurier i emisariusz do kraju i z
> kraju, po roku 1948 organizator i prezes PSL we Francji, prezes NKW PSL na
> wygnaniu, dziennikarz Wolnej Europy, pisarz. Wczoraj prochy Celta zostały
> złożone w Panteonie Żołnierzy Polski Walczącej na warszawskich Powązkach.
>
> Za zasługi w walce o wolną i niepodległą Polskę władze RP na uchodźstwie
> nadały Tadeuszowi Chciukowi Krzyż Walecznych (1942), Order Virtuti
> Militari -Krzyż Srebrny klasy V (1943), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia
> Polski (1944), Kawaler Orderu Św. Graala (Św. Kielicha) odznaczony przez
> Kapitułę w Walencji (Hiszpania 1970). Po odzyskaniu przez Polskę pełnej
> suwerenności, został odznaczony przez prezydenta Lecha Wałęsę Krzyżem
> Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski "Polonia Restituta". W 1995 roku
> został odznaczony srebrnym krzyżem zasługi dla ZHP z rozetą i mieczami.
> ===============================================================
> Goraco wszystkim polecam te wystawe: Muzeum Historii Polskiego Ruchu
> Ludowego, Al. Wilanowska 204, 02-730 Warszawa. Tel. (022) 843 38 76.
>
> Pozdrawiam
> Viking - Szczecin
>
> --
> _______________________________________________
> Grupa dyskusyjna Czuwaj
> Czuwaj w listy.czuwaj.net
> http://listy.czuwaj.net/mailman/listinfo/czuwaj
>
Więcej informacji o liście dyskusyjnej Czuwaj