[Czuwaj] Harcerska Swastyka

[Grzegorz Skrukwa]

----- Original Message -----
From: "TOGRO.pl" <togro w togro.pl>
To: "'Lista dyskusyjna harcerek i harcerzy.'" <czuwaj w listy.czuwaj.net>
Sent: Wednesday, March 08, 2006 12:22 PM
Subject: RE: Re[2]: [Czuwaj] Harcerska Swastyka


> > -----Original Message-----
> > From: hm. Rafal M. Raniowski HR [mailto:rafal w harcerz.pl]
>
> > Ze znakow _indyjskich_ nie indianskich -
> > http://pl.wikipedia.org/wiki/Swastyka

Indiańskich też! Polecam także
http://en.wikipedia.org/wiki/Swastika
tam jest trochę więcej.

Na ogół można spotkać się z twierdzeniami, że swastyka do pojawienia się
NSDAP była całkiem niewinnym symbolem solarnym i dopiero III Rzesza uczyniła
z niej symbol rasizmu. Chyba niezupełnie tak było
Oczywiście swastyka była spotykana w niemal wszytskich kulturach świata od
prekolumbijskiej Ameryki po Daleki Wschód i Afrykę.
Ale:
1) II połowa XIX wieku to odkrycia archeologiczne w Azji Mniejszej m.in.
Troja
i zabytki Hetytów oraz ludów irańskich. Odkryty tam licznie motyw swastyki
zostaje przez europejskich pisarzy uznany za "motyw aryjski", gdyż że jako
żywy symbol funkcjonowała w tym czasie w Indiach (hinduizm, buddyzm), a
odkycie językowego związku Europy z Iranem i Indiami (czyli
iindoeuroepjskiej lub ja wetdy mówiono aryjskiej rodziny językowej) było
wtedy wciąż świeżą i poruszającą serca oraz umysły sensacją.

2) Na przełomie XIX i XX wieku ostatecznie wykształca się idea wyższości
ludów luh rasy "aryjskich" lub "indogermańskich" (dziś używamy terminu
indoeuropejski bo tamte dwa są skompromitowane) nad innymi rasami np.
"semicką".  Trzeba też pamiętać, że przełom XIX i XX wieku to zenit
hegemonii białego człowieka na kuli ziemskiej, a jednoicześnie okres
fascynacji sanskrytem, Zaratustrą itd. O Ariach pisała m.in. Maria
Rodziewiczówna w  "Lecie leśnych ludzi", a to była kultowa książka
międzywojennych harcerzy.

3) W tym samym czasie (przełom XIX i XX wieku - sprawa Dreyfusa, "Protokoły
Mędrców Syjonu") rodzi się w Europie nowoczesny antysemityzm oparty nie na
koncepcjach religijnych, a na rasowych.

4) Swastyka była ulubionym symbolem Rudyadra Kiplinga, który wywarł
niewątpliwie bardzo duży wpływ na klimat kulturowy Wielkiej Brytanii w
momencie tworzenia się skautingu. Jego książki były strawą duchową dla
skautingu. Kipling jest kojarzony z ideologią  brytyjskiego imperializmu i
brytyjskiego nacjonalizmu, był autorem pojęcia "Brzemię białego człowieka",
ponadto miał też raczej negatywny stosunek do Żydów.

5) Od początku XX wieku swastyka była używana przez niemieckich volkistów -
protoplastów nazizmu. Postulowali oni powrót do wiejskich i plemiennych
korzeni kultury niemieckiej, czasem do pogaństwa. Oczywiście volkizm był
ruchem mało znanym i w Polsce mało kto o nim zdołał usłyszeć do momentu gdy
jego miejsce zajął nazizm.

6) Polska swastyka góralska, krzyżyk niespodziany. Interesuje mnie jednak
problem na ile był to naprawdę symbol obecny w kulturze ludowej, a na ile
został wykreowany przez inteligentów - twórców mitu góralszczyzny i
zakopiańszczyzny (Karłowicz, Miciński- "Nietota księga tajemna Tatr" -
młodopolski link do mitu aryjskiego i próba wiązania Podhala i Indii)

Nie mam najmniejszego zamiaru popadać w paranoję i suegrować że Baden-Powell
i założyciele polskiego harcerstwa byli rasistami i antysemitami o czym
rzekomo miałoby świadczyć szerokie używanie swastyki. Tym niemniej wydaje mi
się, że  fascynacja swastyką w całej Europie w latach 20-tych i użycie tegio
symbolu przez skauting i harcerstwo nie były zupełnie przypadkowe, a
wynikały z pewnego intelektualnego klimatu epoki i silnego poczucia
przynależności do wspólnoty aryjskiej / indoeuropejskiej.

GS